Zamek

W XIII wieku w miejscu obecnego pałacu znajdowała się rycerska siedziba obronna. Pierwszym znanym nam właścicielem był rycerz Dobesz z Domanic. To średniowieczne założenie obronne powstało na wysokim brzegu rzeki Bystrzycy, która stanowiła naturalną ochronę przed zewnętrznym niebezpieczeństwem; płaską część skalnego wzgórza z czasem oddzielono od wsi murem i głęboką fosą.

Przez wieki obiekt przebudowywano i powiększano; w XVI wieku był dużym wygodnym szlacheckim dworem, a od końca XVII wieku stał się reprezentacyjnym arystokratycznym pałacem. Rezydencja w Domanicach należała w tym czasie do znanych śląskich rodów Oppersdorffów, Seherr-Thossów i Tschirskich. Pałac nazywano zamkiem, co stanowiło wyraźne nawiązanie do ryceskich tradycji, usytuowania budowli i jej dawnej obronnej funkcji. Najbardziej znanym mieszkańcem domanickiej rezydencji był potomek pruskiego króla Fryderyka Wilhelma II – książę Fryderyk Wilhelm von Brandenburg.

W XIX wieku poprowadzono od drogi do pałacu aleję kasztanowcową oraz założono dziedziniec dworsko-gospodarczy. Po obu stronach wjazdu postawiono dwa identyczne nieduże budynki, które pełniły prawdopodobnie rolę wozowni i stróżowki. Za nimi naprzeciwko siebie wybudowano duże obiekty – ten po prawej stronie przeznaczono na stajnię oraz spichlerz, natomiast w oficynie znajdującej się po lewej stronie były mieszkania dla oficjalistów oraz stajnia dla koni wyjazdowych. Część gospodarczo-administracyjna oddzielona była od rezydencji suchą fosą, na dziedziniec pałacowy wjeżdżało się przez kamienny most.

Na wprost głównego wejścia do pałacu ustawiono fontannę, którą otaczają stare lipy. Kamienny lew trzyma w łapach herb Brandenburgów, właścicieli pałacu od 1832 roku. W pobliżu skalnej skarpy wybudowano pawilon ogrodowy z urządzeniami kąpielowymi i belwederem z widokiem na Bystrzycę. Barokowy ogród u podnóża rezydencji w XIX wieku zamieniono na park krajobrazowy, a skarpy ogrodowe obsadzono lilakami, co sprawiło, że Domanice zyskały miano – „liliowego zamku”.

Sfinansowano w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 dla operacji realizowanych w ramach projektu grantowego Stowarzyszenia „Slężanie-Lokalna Grupa Działania”